Zakonisht, ushtritë me model të shërbimit të detyruar ushtarak, konsiderohen koncepte të vjetruara ushtarake dhe të stërngarkuara buxhetore.
Shkruan: Dr. Bahri M. Gashi
[Megjithatë, çfarë shërbimi profesional ushtarak zbaton Kosova, Ushtria jonë? A duhet të kemi edhe shërbim të kombinuar periodik midis detyrimit trajnues për një edukim ushtarak për rininë, apo të mbetët modeli i shërbimit profesional]
Në shumë vende të Evropës si dhe në shumicën e vendeve anëtare të aleancës tranatlantike, politiko – ushtarake NATO-s, shërbimi i detyruar ushtarak ose është hequr fare, ose është ndërprerë.
Sipas të dhënave, 23 nga 28 vendet anëtare të NATO-s kanë ushtri profesioniste.
Ndërsa 21 nga 27 vendet anëtare të BE-së nuk kanë shërbim të detyruar ushtarak.
Suedia e ka ndërprerë shërbimin ushtarak në kohë paqeje, vendim ky që kishte hyrë në fuqi më 2010. Ndërsa Turqia, Gjermania janë të vetme vende të mëdha të NATO-s, që rekrutojnë të rinjtë për shërbimin ushtarak.
Shërbimi i detyruar ushtarak ekzsiton gjithashtu në Greqi, në Qipro, në Austri, në Norvegji, në Finlandë dhe në Estoni.
Shërbimi në Ushtri; rasti ynë, Kosova FSK duhet të intensifikoj konceptin e zgjeruar mbi doktrinat e reja të NATO-s, sipas modelit të shërbimit profesional, sikurse, varësisht nga koncepti politik dhe buxheti, mund të aplikohet edhe shërbimi i ushtrimeve, i dëshirueshëm, përkatësisht komponenta e trajnimit periodik të të rinjëve në kohëzgjzatje, jo më shumë se 3 muaj në vit nga mosha nën 20 vjet.
Propozimi i Kryeminstrit Kurti, që shërbimi ushtarak, të bëhet i detyrueshëm, mund të realizohet në një dimension tjetër zbatues, më elastik, jo i ‘ngurt’ si në të kaluarën.
Pra, një program nacional i edukimit ushtatak me cikël trajnimesh, edukim tematik dhe praktik, programe të thjeshtëzuara, paraprakisht të akredituara, të aplikueshme përmes dy ministrive, asaj të Arsimit dhe Mbrojtjes.
Duke qenë tërësisht koncept edukimi në mbrojtje, si vlerë e shtuar, plotësisht praktikimi vullnetar, apo ‘shërbim periodik i dëshirueshëm’, vetzgjedhës, si logjikë – analizë e vetëdijës kombëtare, efektet e dobishme të kësaj ideje duhet avansuar më tutje, duke ruajtur dhe prefeksionuar karakterin e shërbimit, sipas modelit profesional ushtarak.
Megjithatë, ky model, mirë i analizuar i shërbimit periodik, do të plotësonte njohuritë elementare, që janë të dobishme në fushën Mbrojtjës dhe të Sigurisë për të rinjët, duke u njohur, parasëgjithash me disa aspekte bazike teorike, vetëdisiplinë ushtarake, higjenë, shëndetësi, emergjencë, aftësi të përdorimit të armëve personale, zotërim të hartave, pastaj edukim në respektim të autoritetit, aftësi menaxhuese, përkujdesje, organizim individual dhe grupor, etj.
Si fund, një debat në këto qëndrime të sipërthëna është me dobi, duke përzgjedhur dhe aplikuar metodologji mirë të analizuara me karakter të edukimit periodik, por gjithnjë, duke u lënë në diskrecion, në lirinë individuale, të vendosur mbi parimin e zgjedhjes së të rinjëve, dot ishte me dobi për ngritjen e vetëdijës qytetare – rinisë drejt zotërimit të krenarisë ndaj shtetit.
