Meqë po e vërej se, diskutimi në lidhje me liberalizimin e vizave ka filluar të riaktualizohet ditëve të fundit nga opinionistë të ndryshëm, po e shoh të arsyeshme ta rishkruaj një pikëpamje timen më gjerësisht, të cilën, në mënyrë tepër të shkurtuar, e pata shkruar 3 vite më parë.
Shkruan: Feston Hajdini
Duke qenë se, liberalizimi i vizave për Kosovën ende nuk ka ndodhur, edhe diskutimi për të vazhdon të jetë aktiv në agjendë, ndonëse jo me intensitetin dhe fuqinë e para ca viteve. Por, procesi i liberalizimit të vizave ende i pabërë për Kosovën, ka një histori ngjarjesh goxha spektakolare. Në të vërtetë, në Kosovë, për shkak të tërë asaj rrëmuje të madhe që e kemi përjetuar në atë kohë, diskutimi në lidhje me liberalizimin e vizave, edhe sot, në mënyrë të pashmangshme, e riaktualizon në mënyrë automatike edhe çështjen e demarkacionit të kufirit me Malin e Zi. Kjo temë, riaktualizohet kohë pas kohe në kontekst të kërkimit të një përgjigjjeje në lidhje me atë se, si ndodhi që demarkacioni, aq ngushtë i lidhur me liberalizimin e vizave, nuk e shkaktoi atë (liberalizimin) edhe pse ai (demarkacioni) realizua ashtu siç u kërkua? Rreshtat më poshtë janë orvatja ime për përgjigjje sipas pikëpamjes sime.
Problemi i parë ne lidhje me liberalizimin e vizave filloi me përfytyrimin e gabuar që qe krijuar në lidhje me të, të cilin, e ngulitën në mendjet e qytetarëve propagandat brenda dhe jashtë institucioneve shtetërore. Propaganda e bujshme e fryu liberalizimin e vizave duke ia mveshur në mënyrë iluzive një rëndësi që nuk e kishte (nuk e ka dhe nuk do ta ketë ndonjëherë). Gjendja e mjerueshme në të cilën vendi zhytej çdo ditë e më shumë, e kishte shterruar tej mase edhe atë besim të pakët të qytetarëve në përfaqësuesit që i kishin zgjedhur. Dhe, për ta qetësuar paksa atmosferën revoltuese në rritje, propaganda bëri që liberalizimi i vizave të shihej si ngjarje e madhe dhe rrugëdalje (pothuajse e vetme) shpëtimtare nga gjendja e rëndë, madje, edhe si zgjidhje për të gjitha problemet. Nje zmadhim i tillë i liberalizimit të vizave, rrjedhimisht, do t’i bënte ‘të mëdhenj’ dhe me ‘jehonë’ edhe protagonistët e tij, qeveritarët, dhe, në masë të konsiderueshme, do ta rigjeneronte (siç besonin ata) besimin e qytetarëve tek ta.
Në prani të një ngazëllimi të tillë për vizat, papritmas, BE, krahas luftimit të korrupsionit, si kusht për liberalizim të vizave e vendosi edhe demarkacionin e kufirit me Malin e Zi. E çuditshme për të gjithë; nuk i gjindej lidhja me liberalizimin e vizave! Përtej kësaj, BE e zbehu theksin mbi ‘luftimin korrupsionit’ deri në atë masë sa ‘luftimi i korrupsionit’ dukej si kusht i plotësuar tashmë, dhe, e forcoi theksin mbi demarkacionin deri në atë masë sa demarkacioni dukej si kushti i vetëm i mbetur për tu plotësuar për liberalizim të vizave.
Qeveritarët tanë nuk ishin aq të paditur sa të mos e dinin se problemi më i madh i Kosovës ishte korrupsioni, dhe jo demarkacioni. Por, këtë zhvendosje theksi (në dukje) të BE-së nga ‘luftimi i korrupsionit’ tek ‘demarkacioni’, qeveritarët tanë e panë si mundësi të artë PËR T’IA HEDHUR BE-së në lidhje me vizat, sepse, realizimi i demarkacionit si kusht, kishte zero kosto për qeverisjen korruptive dhe rrjetin kontrollues të shtetit, të cilin e kishin konsoliduar tashmë, sikundër që ‘luftimi i korrupsionit’ do t’ua rrezikonte atë.
Mbase vetëm kjo e shpjegon gatishmerinë e tanëve për të falur edhe tokë vetëm e vetëm që ta përmbyllnin çështjen e demarkacionit. Kështu, duke menduar se ia hodhën BE-së, tanët, ia mësynë kryerjes së demarkacionit me të gjitha mundësitë dhe energjitë.
Mendonin se me kryerjen e demarkacionit do ta plotësonin kushtin e BE-së, dhe me liberalizimin e vizave që do ta merrnin, duke u krekosur para qytetarëve, do ta realizonin premtimin e ‘madh’ dhe ngopjen e pritjes së tyre (atë pritjen propaganduese mbi liberalizimin si rrugëdalje madhështore), dhe në të njëjtën kohë do ta ruanin vazhdimësinë e rrjeteve të tyre korruptive brenda dhe jashtë institucioneve shtetërore.
Por, ja që, megjithë plotësimin e kushtit ‘të vetëm të mbetur’, demarkacionit, liberalizimi nuk ndodhi. Dhe, kjo na jep të kuptojmë se, kur të zgjedhurit tanë mendonin se ia kishin hedhur BE-së, ata tashmë vetëm se notonin brenda grackës së ngritur të demarkacionit si kusht për liberalizim vizash. BE apo kushdo tjetër, e realizoi synimin e vet në lidhje me demarkacionin në emër të ‘kushtit’ për liberalizim të vizave, ndërsa, qeveritarëve tanë dhe neve na u tha ajo që në thelb qëndronte: “Nuk ishte kjo, luftojeni korrupsionin”!
Kështu pra, thënë në mënyrë edhe më të thjeshtë, qeveritarët tanë na mashtruan neve dhe tentuan ta mashtronin BE-në, ndërsa BE-ja ishte më e shkathët në këtë lojë.