Shkencëtarët e dinë prej kohësh që truri ka nevojë për gjumë për të rishfaqur ngjarjet e ditës dhe për t’i transferuar ato në kujtime më afatgjata.
Por mënyra e saktë sipas së cilës truri ruan kujtimet tona është kuptuar shumë pak.
Tani për herë të parë, mikroelektrodat e vogla të mbjella në trurin e dy personave tregojnë se si neuronet e trurit ndizen gjatë gjumit për të “rishfaqur” kujtimet afatshkurtra në mënyrë që t’i zhvendosin në kujtesë të përhershme. Studimi u botua të martën në revistën Cell Reports.
“Ky studim është interesant,” tha Dr. Richard Isaacson, i cili drejton Klinikën e Parandalimit të Alzheimerit në Weill Cornell Medicine dhe Spitalin e Nju Jork-Presbyterian.
Ndjekja e neuroneve individuale
Studimi u krye në BrainGate, i përbërë nga Universiteti Brown, Qendra Mjekësore Providence VA, Spitali i Përgjithshëm i Masaçusets, Universiteti Stanford dhe Universiteti Case Western Reserve.
“Neuronet janë të vogla, me madhësi rreth 10 mikron,”- tha neuroshkencetari kompjuterik dhe autori i studimit Beata Jarosiewicz. “Dhe elektrodat makro që janë aprovuar për përdorim njerëzor, siç janë elektrodat e thella që stimulojnë trurin, janë shumë të mëdha për të regjistruar aktivitetin individual të pikut të secilit neuron.”
Në studim, dy personave me pajisje të implantuara, ju kërkua të bënin një sy gjumë dhe gjatë kësaj kohe, aktiviteti i neuronit u regjistrua si një bazë fillestare. Pastaj secilit iu kërkua të përsërisë të njëjtën mënyrë lëvizjeje nga një lojë.
Në vend që të lëviznin krahët për të ndjekur Simonin, natyrisht, të dy njerëzit përdorën mendjen për të përsëritur veprimet e lojës, ndërsa aktiviteti i tyre nervor regjistrohej. Pastaj të dy do të pushonin.
Rezultatet treguan se truri i tyre vazhdoi ta luante lojën edhe kur ishin në gjumë, duke përsëritur të njëjtat modele në një nivel neuronal.
Shpresojmë, tha Isaacson, që “studimet e ardhshme do të ndihmojnë në sqarimin se cilat faza specifike të gjumit (gjumi i thellë, gjumi REM), riprodhimi i kujtesës ndodh më shpesh”./Gazeta Mejdani/
