Personalisht mendoj se është në interesin e shqiptarëve të njohin hebrenjtë dhe shtetin e Izraelit edhe më mirë. Është në interesin tonë të njohim historinë e izraelitëve. Rrugëtimin e këtij populli nëpër histori. Peripecitë, ngjarjet, të vërtetat dhe të pavërtetat që thuhen e shkruhen rreth popullit izraelit.
Shkruan: Mustafë Bajrami
Është në interesin e shqiptarëve, sidomos në interesin e Kosovës të lexohet Izraeli pas themelimit të tij si shtet dhe të kuptohen metodikat që i ka përdorur përgjatë rrugëtimit të njohjeve. Përgjatë rrugëtimit të krijimin të marrëdhënienve ekonomike me vendet e botës. Të marrëdhënieve diplomatike, kulturore e të ngjashme. Me interes të posaçëm duhet kuptuar strategjinë e punës dhe kontributet gjigande të diasporës hebreje për shtetin e tyre. Sidomos asaj në Amerikë.
Kohë më parë unë kisha bërë një studim të zgjeruar rreth hebrenjëve si dhe rreth qasjes së Kur’anit ndaj tyre. Ai studim është botuar në tri vazhdime me titull “Hebrenjtë në Kur’an dhe mësimet që mund të nxjerren nga aty”.
https://mejdani.com/kurani-dhe-hebrenjte-filozofia-e-nje-bashkejetese-te-mundshme-mes-feve-qiellore/
https://mejdani.com/iii-hebrenjte-ne-kuran-dhe-mesimet-qe-duhet-nxjerr-nga-aty/
Më poshtë, në pika të shkurtëra kemi skicuar vendet të cilat kanë njohur shtetin e Izraelit që nga viti 1948 e deri më sot.
Kështu, më 14 maj 1948, ditën kur skadoi Mandati Britanik mbi Palestinën, Këshilli Popullor Hebre miraton zyrtarisht një deklaratë që shpallë krijimin dhe pavarësinë e Shtetit të Izraelit. Nga ajo ditë, Izraeli njihet si shtet i pavarur.
Shtetet e Bashkuara të Amerikës ishte vendi i parë që njohu Izraelin. Atë ditë Presidenti Harry Truman i foli kombit dhe botës njëmbëdhjetë minuta duke thënë se SHBA-ja njeh de-facto pavarësinë e Izraelit. Tri ditë më vonë, BRSS i dha Izraelit njohjen de-jure. Gati një vit pas krijimit të tij, më 11 maj 1949, Izraeli u pranua si anëtari i 59-të i Kombeve të Bashkuara.
Të paktën 167 nga 193 vendet anëtare të KB zyrtarisht njohin Izraelin me Emiratet e Bashkuara Arabe, Bahrein, Sudan, Marok dhe Butan më të fundit në vitin 2020. Njëzet e nëntë vende nuk e kanë njohur kurrë Izraelin, shumica janë kombe arabe / myslimane.
Pra, ndër shtetet e para që kanë njohur Izraelin në vitin 1948 janë: Shtetet e Bashkuara të Amerikës më 14 maj, Bashkimi Sovjetik 17 maj, Nikaragua, Jugosllavia, Çekosllovakia dhe Polonia më 18 maj.
Turqia është shteti i parë musliman që e ka njohur Izraelin 23 mars 1949. Pason Shqipëria (16 prill 1949), Irani (14 mars 1950), Egjipti (23 mars 1979), Maroko (1 shtator 1994), Tunizia (3 tetor 1994), Jordani (26 tetor 1994), Bosnja (26 shtator 1996), e kështu me radhë.
Britania e ka njohur me 28 prill 1950, ndërsa Gjermania më 12 maj 1965.
Më poshtë gjeni listën e shteteve që kanë njohur Izraelin nga viti 1948 e deri më sot.
- Shtetet e Bashkuara të Amerikës, 14 maj 1948
- Bashkimi Sovjetik, 17 maj 1948
- Nikaragua, 18 maj 1948
- Çekosllovakia, 18 maj 1948
- Jugosllavia, 18 maj 1948
- Polonia, 18 maj 1948
- Urugvaji, 19 maj 1948
- Guatemala, 19 maj 1948
- Hungaria, 24 maj 1948
- Afrika Jugore, 24 maj 1948
- Rumania, 11 qershor 1948
- Finlanda, 11 qershor 1948
- Kosta Rika, 19 qershor 1948
- Panama, 19 qershor 1948
- Venezuela, 27 qershor 1948
- Paraguaji, 6 shtator 1948
- El Salvadori, 11 shtator 1948
- Hondurasi, 8 nëntor 1948
- Bullgaria, 4 dhjetor 1948
- Republika Domenikane, 29 dhjetor 1948
- Kuba, 14 janar 1949
- Franca, 14 janar 1949
- Zvicra, 25 janar 1949
- Australia, 29 janar 1949
- New Zelanda, 29 janar 1949
- Kolumbia, 1 shkurt 1949
- Danimarka, 2 shkurt 1949
- Ekuadori, 2 shkurt 1949
- Norvegjia, 4 shkurt 1949
- Kili, 5 shkurt 1949
- Brazili, 7 shkurt 1949
- Italia, 8 shkurt 1949
- Peru, 9 shkurt 1949
- Islanda, 11 shkurt 1949
- Liberia, 11 shkurt 1949
- Irlanda, 12 shkurt 1949
- Argjentina, 14 shkurt 1949
- Suedia, 15 shkurt 1949
- Bolivia, 22 shkurt 1949
- Haiti, 26 shkurt 1949
- Kina, 1 mars 1949
- Greqia, 15 shkurt 1949
- Austria, 15 mars 1949
- Turqia, 29 mars 1949
- Shqipëria, 6 prill 1949
- Kanada, 11 maj 1949
- Ukraina, 11 maj 1949
- Bellorusia, 11 maj 1949
- Uruguaji, 11 maj 1949
- Holanda, 11 maj 1949
- Luksemburgu, 11 maj 1949
- Filipinet, 11 maj 1949
- Meksiko, 11 maj 1949
- Belgjika, 11 janar 1950
- Irani, 14 mars 1950
- Sri Lanka, 16 shtator 1950
- India, 17 shtator 1950
- Tajlanda, 26 shtator 1950
- Japonia, 15 maj 1952
- Mjanmari, 13 korrik 1953
- Laosi, shkurt 1957
- Senegali, 1960
- Nigeria, 1960
- Nepali, i qershor 1960,
- D.C.R., 26 qershor 1960
- Kamboxhia, 30 gusht 1960
- Kameruni, 15 shtator 1960
- Republika e Kongos, 9 nëntor 1960
- Çadi, 10 janar 1961
- Bregu i Fildisht, 9 nëntor 1961
- Burkina Faso, 5 korrik 1961
- Etiopia, 24 tetor 1961
- Benini, 5 dhjetor 1961
- Xhamajka, janar 1962
- Trinidadi, janar 1962
- Korea Jugore, 10 prill 1962
- Kenia, dhjetor 1963
- Monako, janar 1964
- Malavi, korrik 1964
- Malta, janar 1965
- Gjermania, 12 maj 1965
- Barbadosi, 29 gusht 1967
- Swazilandi, shtator 1968
- Singapori, 11 maj 1969
- Fixhi, gusht 1970
- Bahamas, 24 shtator 1974
- Grenlanda, janar 1975
- Suriname, shkurt 1976
- Portugalia, 12 maj 1977
- Tonga, qershor 1977
- Samoa, qershor 1977
- Dominika, janar 1978
- St. Lucia, janar 1979
- Egjipti, 26 mars 1979
- St. Vincenti, janar 1981
- Antigua & Barbuda, 22 qershor 1983
- St. Kitts & Nevis, janar 1984
- Kiribati, 21 maj 1984
- Tuvalu, korrik 1984
- Belize, 6 shtator 1984
- Spanja, 17 janar 1986
- Ishujt Marshall, 16 shtator 1987
- Mongolia, 2 tetor 1991
- Lihtenshtajni, janar 1992
- Latvia, 6 janar 1992
- Lituania, janar 1992
- Uzbekistani, 21 shkurt 1992
- Kirgistani, mars 1992
- Taxhikistani, prill 1992
- Kazakistani, 10 prill 1992
- Sllovenia, 29 prill 1992
- Gjirgjia, 1 qershor 1992
- Moldavia, 22 qershor 1992
- Sejchelles, shtator 1992
- Maqedonia, 7 dhjetor 1992
- Estonia, 9 janar 1992
- Armenia, 4 prill 1992
- Azerbejxhani, 17 prill 1992
- Angola, 16 prill 1992
- Eritrea, 6 maj 1993
- Vietnami, 12 korrik 1993
- Mozambiku, 23 korrik 1993
- Maurishus, 29 shtator 1993
- Gaboni, 20 shtator 1993
- Turkenistani, 6 tetor 1993
- Sao Tome, nëntor 1993
- Zimbabve, 26 nëntor 1993
- Vanuatu, 16 shjetor 1993
- Namibia, 11 shkurt 1994
- Guinea-Bissao, mars 1994
- Andorra, 13 prill 1994
- Cape Verde, 17 korrik 1994
- Maroko 1 shtator 1994
- Palau, 2 tetor 1994
- Tunizia, 3 tetor 1994
- Jordania, 26 tetor 1994
- Nauru, dhjetor 1994
- Omani, 28 janar 1996
- Katari, prill 1996
- Kroacia, 4 shtator 1997
- Bosnia dhe Hercegovina, 26 shtator 1997
- Mauritania, 28 tetor 1999
- Timori Lindor, 29 gusht 2002
- Mali i Zi, 12 korrik 2006
- Sudani Jugor, 28 qershor 2011
- Emiratet e Bashkuara Arabe, 15 shtator 2020
- Bahrejni, 15 shtator 2020
- Butani, 12 dhjetor 2020
- Kosova, 1 shkurt 2021
Irani, Çadi, Kuba, Mauritania, Mali, Maroku, Nigeria, Tunizia, Omani, Katari dhe Venezuela njohën Izraelin në datat e mësipërme, por që më vonë kishin tërhequr atë njohje.
Çadi rivendosi lidhjet në 2019. Maroku rivendosi lidhjet në 2020.
Për shtetet o poshtëshënuara nuk dihen datat e as vitet e njohjes apo mosnjohjes së Izraelit: Lesoto, Gana, Gambia, Papua Guinea e Re, Ruanda, Madagaskar, Sierra Leone, Uganda, Togo, Tanzani, Zambia, Guinea Ekuatoriale, Botsvana, Butan, Republika e Afrikës Qendrore dhe Burundi.
