Presidenti malazez Milo Gjukanoviç akuzoi Serbinë për minimin e sovranitetit të fqinjëve të saj sipas të njëjtës recetë nga vitet 1990.
“Gjoja, serbët në rajon janë të rrezikuar, kështu që ata kanë nevojë për mbrojtjen e Serbisë, me të cilin ai shtet në fakt po kërcënon sovranitetin e fqinjëve të tij. Këtë herë, Kisha Ortodokse Serbe u prezantua brutalisht në fushën politike në Malin e Zi. Si instrumenti më i egër i provuar i nacionalizmit serbomadh, strehë dhe mbrojtës i gjenocidit më monstruoz në Evropë të epokës së re”, tha Gjukanoviç në fillim të Kongresit të jashtëzakonshëm të DPS, partisë së tij të rënë nga pushteti pas gati tre dekadash.
Ai tha se Kisha Ortodokse Serbe në Mal të Zi mbrojti faltoret e pretenduara të rrezikuara (Ligji për Fenë), megjithëse në fakt ajo “u përpoq në mënyrë të mbante pronën e përvetësuar në mënyrë të paligjshme të ndërtuar nga shteti dhe qytetarët malazezë, e cila është gjithashtu trashëgimi kulturore dhe historike e Malit të Zi”.
“Pra, identiteti ynë, emri dhe mbiemri ynë. Shteti i Serbisë, menjëherë pa ftesë u gjend në rolin e mbrojtësit, siç thonë zyrtarët e tij, të të drejtave të tij pronësore, megjithëse askush nuk e interpreton atë në atë mënyrë, madje as nga radhët e Kishës Ortodokse Serbe në Mal të Zi. Por me atë rast, mësuam se Serbia ishte shumë e interesuar për rezultatet e zgjedhjeve lokale në Nikshiq dhe regjistrimin e ardhshëm, në mbrojtjen e serbëve të dyshuar në Malin e Zi,” deklaroi Gjukanoviç.
Gjatë asaj kohe, shtoi ai, disa përfaqësues të bashkësisë ndërkombëtare shprehën shqetësim të fortë për gjoja liritë fetare të rrezikuara, në vend që të njohin “një mjet kaq të dukshëm të ndikimit malinj të politikës anti-evropiane dhe anti-NATO në Malin e Zi dhe Ballkanin Perëndimor”.
“Kjo është arsyeja pse tundimet nëpër të cilat po kalon Mali i Zi janë kaq komplekse. Dhe vendosmëria jonë për të mbrojtur arritjet e vlefshme të zhvillimit modern të shtetit dhe shoqërisë sonë duhet të jenë më shumë se kurrë të guximshme dhe të zgjuara. Me një strategji të qartë, ne duhet t’i përgjigjemi nacionalizmit serb me fuqi të madhe, me forcën e shtetit tonë dhe shoqërisë malazeze”, tha Gjukanoviç.
Ai shtoi se Mali i Zi është “pjesë e oreksit të nacionalizmit të Serbisë së Madhe, i promovuar në mënyrë eufemiste si “bota serbe”.
“Eshtë e trishtueshme që mbrojtësit e palodhur të kësaj ideje budallaqe nuk mësuan asgjë nga përvoja e fundit tragjike gjatë shpërbërjes së federatës jugosllave. Sepse, të njëjtat ide të nacionalizmave të Serbisë së Madhe na futën në këtë tragjedi me mbi 100 mijë viktima njerëzore. Restaurimi i shpejtë i tyre, pas vetëm 25 vjetësh, paralajmëron se, për fat të keq, funerali i merituar politik i këtyre projekteve të mbrapshta mbeti një proces i papërfunduar”, tha Gjukanoviç.
