Normat juridike islame, që me gjuhën e fesë quhet rregulla apo dispozita të fikhut, nga aspekti i pranueshmërisë apo refuzimit, i gjasojnë normave juridike të cilit do juridiksion tjetër.
Shkruan: Mustafa Bajrami
Normat juridike islame janë të dala nga dy burimet kryesore të fesë; nga Kur’ani dhe Synneti. Andaj janë të pakontestueshme në vërtetësinë e tyre. E meqë janë të përpunuara nga ekspertë dhe dijetarë me kompetenca dhe të njohur botërisht, edhe validiteti i formatit të tyre juridik, është i pakontestueshëm.
Kështu, ato norma ose i pranon ose i refuzon. Nëse i pranon, je pjesë e strukturës fetare në të cilën kanë validitet ato norma. E nëse i refuzon, jo. Aty s’ka hapësirë për vullnete e qefe të përmasave sa të thuash, kjo më pëlqen andaj e implementoj, e kjo tjera jo, andaj nuk dua ta implementoj.
Kaq e thjeshtë është kjo punë.
Njejtë kështu vlen edhe për juridiksionet tjera. Kushtetutat janë struktura juridike ligjore të një vendi apo shteti. Ato janë të përpunuara nga ekspertë, nga dijetarë me kompetenca dhe të njohur botërisht në atë vend apo atë shtet. Pra, ti, ose i pranon ose i refuzon. Nëse i pranon, edhe ligjshmërisht edhe logjikisht je pjesë e atij shteti. E nëse nuk i pranon apo nuk i respekton, ose do të sanksionohesh, ose, në rastin më ekstrem, po i refuzove, ti konsiderohesh se më nuk je pjesë e asaj shoqërie në të cilën ka validitet ai juridiksion.
Po, ti ndoshta ke të drejtë t’i interpretosh, me dije apo pa dije, me kompetenca apo pa kompetenca, por, përderisa ato janë në fuqi, përderisa kanë validitet dhe mbrohen me ligj, ti nuk mund t’i refuzosh. Të pëlqyen apo nuk të pëlqyen. Domethënë, përderisa ato nuk ndërrohen apo nuk amandamentohen, ato duhet pranuar apriori ashtu siç janë. Ato, në njëfar mënyre i përngjajnë dogmave në fe.
Kur është fjala tek jurudiksioni fetar, çështja është edhe më e ndjeshme. Sepse, aty kemi të bëjmë edhe me segmentin e besimit-imanit në Zotin. Pra, në vetë fenë.
Për fund, qëndrimet kritike dhe skeptike të disave në lidhje me normat juridike fetare, nisur nga rregulli i lartëpërmendur, janë qëndrime paushalle dhe burojnë nga padituritë e tyre. Thjeshtë, tregohet jo-profesionalizëm total në zbërthimin e këtyre çështjeve kaq të ndjeshme.
Prandaj, kujdes…!
