Njëra ndër temat e cila ka ngjallur reagime më së shumti kohëve të fundit është çështja e Asociacionit të komunave serbe në Kosovë.
Edhe pse kryeministri i vendit, Avdullah Hoti, ka theksuar që çështja e Asociacionit sipas tij, është temë e mbyllur për Kosovën dhe nuk do të diskutohet më për të në Bruksel, mirëpo ndryshe nga Hoti, përfaqësuesi i posaçëm i Bashkimit Evropian në dialogun Kosovë-Serbi, Miroslav Lajçak ka thënë se nuk do të ketë marrëveshje përfundimtare Kosovë-Serbi pa Asociacionin e Komunave me Shumicë Serbe.
Lajçak ka qëndruar në një vizitë tre ditore në Kosovë dhe pyetja se cili është qëndrimi i tij në lidhje me këtë temë nuk la pa u diskutuar, ai u shpreh që “nëse nuk ka marrëveshje, nuk do të ketë normalizim të marrëdhënieve dhe nuk do të ketë marrëveshje pa Asociacion”.
Në lidhje me këtë deklaratë Hoti tha që vizita e Lajçakut lidhet me parimet dhe mbështetjen që BE-ja i jep procesit të dialogut, “vizita e Lajçakut ishte me interes që të konfirmohen parimet dhe mbështetja që i jep BE-ja procesit të dialogut”, u shpreh Hoti.
Duke vazhduar Hoti në lidhje me këtë temë thotë që duhet të kemi kujdes, që statuti i Asociacionit të përgatitet në përputhje me marrëveshjen finale dhe me opinionin e Gjykatës Kushtetuese.
Të pyetur për këtë temë, njohësit e çështjeve politike shprehën që formimi i Asosacionit nëse përputhet me rendin kushtetues nuk është e dëmshme për Kosovën por që kjo duhet të ndodhë në momentin kur Serbia të njoh shtetin e Kosovës shtet të pavarur.
Ahmeti: Të mos lejohet formimi i Asociacionit mbi bazën e versionit siç pretendon Serbia
Njohësi i çështjeve politike, Hidajet Ahmeti në një prononcim për “Bota sot”, u shpreh që nëse formohet Asociacioni në përputhje me aktgjykimin e Kushtetutës nuk cenon rendin kushtetutës mirëpo nëse themelohet siç pretendon Serbia atëherë Serbia atëherë ky “instrument” institucional përveç që është i rrezikshëm dhe antikushtetues.
“Mendoj se përfaqësuesit institucional nuk duhet të lëshohen aventura politike, pasi kushtetutshmëria dhe sovraniteti janë substance e shtetësisë e të cilat duhet mbrojtur me fanatizëm. Asosacioni me baza etnike që në thelb është diskriminues, por nëse themelohet në përputhje me aktgjykimin e Gjykatës Kushtetuese nuk e cenon rendin kushtetues, pasi do ta ketë funksionin e një OJQ-je. Por nëse tentohet të themelohet mbi bazën e versionit siç pretendon Serbia atëherë ky “instrument” institucional përveç që është i rrezikshëm dhe antikushtetues, njëkohësisht ju jep serbëve një autonomi substanciale, e cila defunksionalizon rendin kushtetues të Republikës së Kosovës”, u shpreh Ahmeti.
Më tej, Ahmeti komenton edhe deklaratën e Lajçak, duke e shpjeguar në dy mënyra duke u shprehur që nëse e ka pas fjalën për një Asociacion brenda frymës kushtetuese nuk ka të keqe asgjë, por nëse ka interpretua deklaratat e krerëve serb që të themelohet një Asociacion me kompetenca ekzekutive, gjykoj se një gjë e tillë nuk duhet të lejohet.
Ahmeti thekson që opozita nuk duhet lejuar të ndodhë një kompromis që është në dëm të shtetit të Kosovës.
“Sa i përket deklaratës se zotit Lajcak mund të interpretohet në dy mënyra, pasi nuk specifikoj mënyrën themelimit dhe funksionalizmit të Asociacionit. Nëse e ka pas fjalën për një Asociacion brenda frymës kushtetuese nuk ka të keqe asgjë, por nëse ka interpretua deklaratat e krerëve serb që të themelohet një Asociacion me kompetenca ekzekutive, gjykoj se një gjë e tillë nuk duhet të lejohet, por as nuk duhet të ndodh, pasi si i tillë në asnjë mënyrë nuk mund të funksionoj shteti Kosovës. Kurse deklaratat e zotit Hoti nuk duhet marrë shumë seriozisht, pasi deklaratat e tij në të kaluarën nuk kanë pas konsistencë, por mendoj se në këtë çështje edhe opozita duhet të jetë më këmbëngulëse në mënyrë që mos të lejoj që ndodhë një “kompromis” i tillë”, u shpreh Ahmeti për “Bota sot”.
Shahu: Çështja e Asociacionit nuk është e mbyllur derisa palët janë në bisedime
Njohësi i çështjeve politike, Rexhep Shahu, në një prononcim për “Bota sot”, tha që çështja e asociacioni nuk është e mbyllur sepse palët janë ende në bisedime dhe se kjo mund të ndodhë kur Serbia ta pranojë Kosovën si shtet të pavarur.
“Asnjë çështje nuk është e mbyllur derisa palët janë në bisedime. Ka pasur zhvillime e deklarime dhe asociacioni nuk do të jetë gozhda ku do varë fatin e saj Kosova. Serbia e fiton asociacion kur ta pranojë Kosovën shtet të pavarur dhe asociacion i komunave serbe nuk mundet në asnjë rrethanë të fitojë më tepër sa ju ka dhënë pakoja e Ahtisarit që formon bazën kushtetutës së Kosovës”, tha Shahu.
Sipas analistit, njerëzit e kanë të paqartë çështjen e asociacionit sepse nuk është bërë nga asnjëra qeveri një shpjegim duke kërkuar që një shpjegim i tillë të ndodhë e të mos ketë pështjellim mes qytetarëve.
“Njerëzit pothuajse të gjithë janë të paqartë, të pasqaruar me çështjen e asociacionit sepse nuk është bërë shpjegim nga asnjë qeveri dhe ky defekt shkakton përshtjellim mes qytetareve”, përfundoi Shahu për “Bota sot”.
