Viti 2021 ishte një vit sfidash të mëdha për Lindjen e Mesme. Nga njëra anë, ka pasoja ekonomike dhe politike për problemet shëndetësore të krijuara nga Covid-19, nga ana tjetër konfliktet vazhduan në shumë vende si Siria dhe Libia dhe stabiliteti politik nuk mund të vendosej plotësisht.
Shkruan: Can Acun
Tërheqja hap pas hapi e trupave të SHBA-së nga rajoni, veçanërisht nga Afganistani, paraqiti mundësi të reja gjeopolitike si për Kinën, ashtu edhe për Rusinë, si dhe për vendet e rajonit si Turqia dhe Irani. Ndërkaq viti 2022 sjell me vete si mundësi të mëdha ashtu edhe rreziqe për rajonin.
2021 ka qenë një vit shumë i vështirë për vendet e Lindjes së Mesme. Në veçanti, efektet e pandemisë globale u ndjenë seriozisht dhe infrastruktura shëndetësore e vendeve u përball me sfida të mëdha. Ndërsa disa vende me sisteme të forta shëndetësore, si Turqia, dhanë një provë të mirë, sfida serioze u shfaqë në shumicën e vendeve të Lindjes së Mesme. Ndërkohë që konflikti vazhdoi në shumë vende të rajonit nga Libia në Siri, rajoni gjithashtu mbeti pa stabilitet politik.
Po kështu, tërheqja graduale e trupave amerikane nga rajoni, veçanërisht nga Afganistani, krijoi një vakum pushteti. Ndërsa aktorët e huaj si Rusia dhe Kina përpiqen të mbushin këtë hapësirë, janë krijuar mundësi të konsiderueshme për Turqinë dhe Iranin. Ndërkohë shtetet e Gjirit, të cilat më parë kanë ndjekur një politikë fisnike dhe arrogante të bazuar në Shtetet e Bashkuara të Amerikës (SHBA), tani kanë filluar përpjekjet për normalizimin e marrëdhënieve me vendet e rajonit duke rishikuar politikat e tyre aktuale.
2022 duket se ka të ngjarë të formësohet nga këto arsye të përmendura. Me fjalë të tjera, fokusi do të jetë si të mbushet vakumi i pushtetit që do të krijohet nga tërheqja e Shteteve të Bashkuara dhe tjetra është procesi i normalizimit mes Turqisë dhe Emirateve të Bashkuara Arabe (EBA), Arabisë Saudite dhe Egjiptit. Po kështu, normalizimi midis shteteve të Gjirit dhe Iranit do të ndikojë në proces në një shkallë të gjerë.
Të gjitha vendet në Lindjen e Mesme po kërkojnë normalizim, megjithëse për arsye të ndryshme. Spiralja humb-humb që po vazhdon për një kohë i ka lodhur të gjitha vendet. Megjithatë, ndërsa proceset e normalizimit për Lindjen e Mesme paraqesin një pamje pozitive, veçanërisht këmbëngulja bërthamore e Iranit, kërcënimet e mundshme nga Izraeli dhe destabiliteti në rajone si Siria, Libia, Libani dhe Jemeni do të vazhdojnë të kenë potencialin për të prodhuar kërcënime të mëdha.
Nuk mund të thuhet se ka një imazh shumë optimist për një normalizim real dhe formim të infrastrukturës institucionale pa eliminuar problemet strukturore në rajon.
